Zaspokojenie z nieruchomości przewłaszczonej na zabezpieczenie

Monitor Prawa Bankowego 2024/01 Styczeń

Wyrok Sądu Najwyższego z 20 września 2022 r. (II CSKP 930/22)

Nie może budzić wątpliwości mechanizm rozliczenia pożyczki w oparciu o ustaloną wartość rynkową przewłaszczonej nieruchomości dla potrzeb rozliczenia istniejącego zabezpieczenia z zadłużeniem wynikającym z pożyczki.

Sąd Okręgowy wyrokiem z 21.06.2018 r. (I C 1013/15) w punkcie I zmienił oznaczenie powoda zawarte w nakazie zapłaty z 15.04.2014 r. wydanym w postępowaniu nakazowym na „Syndyk Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej […] w upadłości z siedzibą w W.”; w punkcie II utrzymał w mocy nakaz zapłaty opisany w punkcie pierwszym wyroku w części dotyczącej kwoty 978 022,55 zł oraz w części dotyczącej odsetek ustawowych od tej kwoty od 2.09.2014 r. do 31.12.2015 r., a od 1.01.2016 r. odsetek ustawowych za opóźnienie do dnia zapłaty, a w pozostałej części oddalił powództwo (…).

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na ustaleniach, że 16.04.2013 r. między Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową w W. (dalej: „SKOK”) a pozwanym A.K. została zawarta „Umowa pożyczki zabezpieczona hipoteką nr […]”. Na jej podstawie SKOK udzielił pozwanemu pożyczki w kwocie 1 600 000 zł oprocentowanej według zmiennej stopy procentowej ustalanej przez zarząd SKOK i w dniu zawarcia umowy wynoszącej 14% w skali roku. Pożyczka miała być spłacona do 16.04.2033 r. (…) Jako zabezpieczenia wierzytelności ustalono: weksel in blanco, przeniesienie własności nieruchomości objętych księgami wieczystymi […] i […] oraz obciążenie hipoteką dwóch innych nieruchomości.

W dniu 16.04.2013 r. została zawarta umowa w formie aktu notarialnego, na mocy której, między innymi, pozwany wraz z żoną D.K. przeniósł na powoda własność nieruchomości o numerach ksiąg wieczystych […] i […]. Pozwany dokonał tej czynności w celu „częściowego zabezpieczenia zwrotu (...) pożyczki w kwocie 1 600 000 zł powiększonej o odsetki i ewentualne dodatkowe koszty, na warunkach określonych w w/w umowie pożyczki nr […] z dnia 16.04.2013 r.”. W § 5 umowy określono, że wartość tych nieruchomości wynosi 1 000 000 zł. W § 6 umowy SKOK zobowiązywał się przenieść zwrotnie na pozwanego i jego żonę własność nieruchomości w przypadku zwrotu w terminie całej pożyczki z odsetkami i ewentualnymi dodatkowymi kosztami. W przeciwnym przypadku obowiązek ten wygasał, również w razie wypowiedzenia umowy (...)