Wadliwość klauzuli indeksacyjnej w umowie kredytu

Monitor Prawa Bankowego 2023/4 Kwiecień

Wyrok Sądu Najwyższego z 28 września 2021 r. (I CSKP 74/21)

Fakt, że przepisy ustawy antyspreadowej umożliwiły kredytobiorcy wystąpienie o zmianę treści klauzul indeksacyjnych, nie jest równoznaczny ze zmianą treści umowy, a tym bardziej nie prowadzi do wniosku o sanacji niedozwolonych postanowień umownych.

Sąd Apelacyjny wyrokiem z 13.11.2018 r., po rozpoznaniu sprawy z powództwa Banku przeciwko J.G. o zapłatę, na skutek apelacji Powoda od wyroku Sądu Okręgowego z 2.07.2018 r., oddalił apelację.

Pozwem z 18.09.2015 r. Bank wniósł o zasądzenie od Pozwanego J.G. kwoty 89 366,17 zł, wraz z odsetkami i kosztami procesu. Wskazał, iż strony zawarły umowę kredytu. Pozwany nie wywiązał się z terminowej spłaty i dlatego umowa została wypowiedziana przez Bank. Podniósł, że na roszczenie składają się: należność główna, odsetki za korzystanie z kapitału, odsetki za opóźnienie, jak również opłaty i prowizje.

W dniu 23.09.2015 r. wydany został nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Pozwany J.G. wniósł sprzeciw od nakazu. Domagał się oddalenia powództwa i zasądzenia kosztów procesu. Zarzucił, że umowa jest nieważna w zakresie dotyczącym indeksacji do waluty obcej. Zarzucił także sprzeczność postanowień umowy z zasadami współżycia społecznego. Wskazał na wady swojego oświadczenia woli. Powód w odpowiedzi podtrzymał żądanie pozwu. Podniósł, że zastosowane przez niego klauzule indeksacji są skuteczne i wiążą Pozwanego. Na wypadek zaś, gdyby Sąd nie podzielił tego stanowiska, wskazał, że skutkiem uznania klauzuli indeksacyjnych za nieobowiązujące nie byłaby zmiana na kredyt w złotych, ale należy zastosować właściwe przepisy dyspozytywne pozwalające na określenie prawidłowego mechanizmu ustalania kursów wymiany walut lub dotyczące walutowości zobowiązań. Sąd zaś powinien zastąpić bezskuteczne postanowienia przepisami prawa, które przywracają równowagę kontraktową stron. Wskazał, iż zastosowanie mieć powinien średni kurs franka szwajcarskiego ogłaszany przez Narodowy Bank Polski.

Wyrokiem z 2.07.2018 r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo i orzekł o kosztach procesu. Sąd pierwszej instancji ustalił, że strony zawarły umowę kredytu złotowego indeksowanego kursem franka szwajcarskiego na okres 96 miesięcy. Bank wypłacił w złotych polskich równowartość kwoty 33 080,00 franków szwajcarskich, obliczonej według kursu kupna waluty określonego w „Bankowej tabeli kursów walut dla kredytów dewizowych i indeksowanych kursem walut obcych”. Na tej samej postawie obliczana była rata kredytu (…).

Pismem z 9.06.2015 r. Bank oświadczył, że wypowiada umowę kredytu w związku zaległościami w sp (...)