Obniżenie sumy gwarancji bankowej

Monitor Prawa Bankowego 2023/10 Październik

Wyrok Sądu Najwyższego z 24 lutego 2022 r. (II CSKP 18/22)

Zmiana lub rozwiązanie stosunku gwarancji bankowej, w inny sposób niż wypowiedzenie lub odstąpienie, powinno nastąpić w formie umowy pomiędzy bankiem-gwarantem a beneficjentem umowy. Zasadą polskiego prawa cywilnego jest bowiem, że zmiana sytuacji prawnej podmiotu prawa cywilnego nie może nastąpić bez jego zgody.

Wyrokiem z 12.04.2018 r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo P.S. przeciwko […] S.A. o ustalenie: 1) braku uprawnienia pozwanej do dokonania spłaty gwarancji bankowej usuwania wad i usterek oraz braku uprawnienia pozwanej do dochodzenia od powoda zapłaty kwoty wypłaconej z gwarancji bankowej usuwania wad i usterek z 17.06.2015 r., zmienionej aneksem nr 1 z 9.11.2016 r.; 2) że powód nie jest zobowiązany do spłaty na rzecz pozwanej zadłużenia powstałego z tytułu dokonanej przez pozwaną wypłaty z gwarancji bankowej usuwania wad i usterek z 17.06.2015 r., zmienionej aneksem nr 1 z 9.11.2016 r.; zaś w razie nieuwzględnienia powyższych roszczeń, 3) ustalenia braku uprawnienia pozwanej do dochodzenia od powoda zapłaty kwoty wypłaconej z gwarancji bankowej usuwania wad i usterek z 17.06.2015 r., zmienionej aneksem nr  1  z 9.11.2016 r., w zakresie przewyższającym kwotę 684 000 zł. W uzasadnieniu twierdził, że pozwana dokonała nieuprawnionej wypłaty środków z gwarancji bankowej na rzecz A. sp. z o.o. pomimo poinformowania jej, że beneficjent gwarancji żąda zapłaty z nadużyciem przysługującego mu prawa podmiotowego. Wskazał ponadto, że dokonał skutecznie obniżenia kwoty gwarancji bankowej z 1 368 000 zł do 684 000 zł. Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa, podnosząc, że żądanie powoda jest oparte na wadliwym rozumieniu istoty stosunku prawnego wynikającego z gwarancji bankowej, zmniejszenie kwoty gwarancji na skutek jednostronnego oświadczenia dłużnika nie było możliwe, a nadto powód nie ma interesu prawnego w domaganiu się ustalenia w sytuacji, gdy fakt realizacji gwarancji bankowej jest niesporny.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że 28.11.2012 r. strony zawarły umowę limitu kredytowego wielocelowego, na pods (...)