Świadomość sprawcy w przestępstwie prania brudnych pieniędzy

Monitor Prawa Bankowego 2025/04 Kwiecień

Nie można uznać, iż samo otworzenie rachunku bankowego i udostępnienie go innej osobie równoznaczne jest z przyjęciem korzyści majątkowych, o których mowa w art. 299 § 1 k.k., jeżeli brak jest dowodów, że poza przekazaniem danych oskarżony miał jakikolwiek kontakt z osobami popełniającymi czyny zabronione oraz świadomość, w jakim celu zostaną te dane wykorzystane.

Zygmunt Kukuła

I. Przestępstwa prania brudnych pieniędzy popełniane są przy aktywnym wykorzystywaniu przez sprawców działalności systemu bankowego. Z problemem tym współczesna bankowość zmaga się od wielu lat, współdziałając w jego zwalczaniu z właściwymi służbami i instytucjami.

Literatura prawa karnego od dawna analizuje zagadnienia z tym związane z różnej perspektywy, a orzecznictwo sądowe, zwłaszcza w ostatnich kilku latach, poszerzyło znacznie swój dotychczasowy dorobek dotyczący tego rodzaju przestępstw. W wielu obszarach zdołano ukształtować wykładnię ustawowego opisu przestępstwa, które stypizowano w art. 299 k.k. jako pranie brudnych pieniędzy.

Proces ten podlega ciągłej ewolucji, poszerzając naszą dotychczasową wiedzę, a praktykom ułatwiając poszukiwanie rozwiązań w konkretnym przypadku. Niewątpliwie mechanizm prania brudnych pieniędzy jest nieustannie modyfikowany, aby utrudnić zobowiązanym do jego ujawnienia  podmiotom wykonywanie czynności, które identyfikują transakcje uznawane za podejrzane. Instytucje bankowe są jednymi z wielu podmiotów zobowiązanych na podst (...)