Status prawny zastawnika i użytkownika obligacji w odrębnym postępowaniu upadłościowym wobec emitentów obligacji

Monitor Prawa Bankowego 2025/10 Październik

Niniejszy artykuł dotyczy sytuacji prawnej zastawnika i użytkownika obligacji w odrębnym postępowaniu upadłościowym wobec emitenta. Stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy mogą oni albo czy wręcz powinni zostać dopuszczeni przez sędziego-komisarza do udziału w takim postępowaniu, a także czy stosuje się do nich zasady, jakie przewidziano w stosunku do obligatariuszy. W artykule opisano również uprawnienia zastawnika i użytkownika, które mogą być wykorzystane na przedpolu upadłości emitenta obligacji. Uzasadniają one dopuszczenie ich do udziału w omawianym postępowaniu.

Jakub Turdza

W tytule IV części III p.u.[1], a konkretnie w art. 483-491 p.u., uregulowano odrębne postępowanie upadłościowe wobec emitentów obligacji. Postępowanie to prowadzi się wyłącznie wtedy, gdy prawa z obligacji zabezpieczono na majątku emitenta (art. 483 ust. 1 p.u.)[2]. Przepisów dotyczących tego postępowania nie stosuje się natomiast w sytuacji, gdy emitent obligacji przychodowych ograniczył swoją odpowiedzialność do kwoty przychodów lub wartości majątku przedsięwzięcia (art. 483 ust. 2 p.u.)[3].

We wskazanym postępowaniu obligatariusze są – co do zasady – reprezentowani przez kuratora lub administratora hipoteki, o którym mowa w art. 31 ust. 4 u.o.[4], jeżeli prawa z obligacji zabezpieczono hipotecznie na majątku emitenta[5]. Jednakże, zgodnie z art. 484 ust. 1 zd. 3 p.u., obligatariusze mogą działać w tym postępowaniu również osobiście, gdy zostali dopuszczeni do udziału przez sędziego-komisarza. (...)