Pozorność umowy kredytu

Monitor Prawa Bankowego 2025/06 Czerwiec

Hipoteka nie powstaje, gdy zabezpiecza wierzytelność z pozornej umowy kredytowej.

Powód Syndyk masy upadłości Kasy wniósł o zasądzenie na jego rzecz od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezydenta m.st. Warszawy kwoty 119 974 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 31.10.2017 r., z zastrzeżeniem ograniczenia odpowiedzialności za tę wierzytelność do nieruchomości […], na której wierzytelność zabezpieczona jest hipoteką umowną łączną do kwoty 1 470 000 zł (…). Wyrokiem z 7.05.2021 r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo.

Sąd Okręgowy ustalił, że działalność Kasy była regulowana ustawą z 5.11.2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 512), ustawą z 16.09.1982 r. – Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 593) oraz Statutem. Na podstawie § 2 ust. 2 i § 65 Statutu Kasa udzielała kredytów i pożyczek wyłącznie członkom i na ich zlecenie dokonywała rozliczeń finansowych. Przyznanie kredytu uzależniała od zdolności kredytowej członka, który obowiązany był przedłożyć na żądanie Kasy dokumenty i informacje niezbędne do dokonania jej oceny. Kasa mogła żądać od członka stosownego zabezpieczenia kredytu (pożyczki), stosownie do szczegółowych warunków określanych przez zarząd.

W dniu 2.06.2014 r. Ł.R. złożył wniosek o przyznanie kredytu na zakup domu na rynku wtórnym. Podał, że ma wykształcenie wyższe, jest zatrudniony na stanowisku Dyrektora Operacyjnego w I. sp. z o.o., w wymiarze pełnego etatu, z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 40 500 zł brutto na podstawie umowy z 8.02.2013 r.; jego średnie miesięczne wynagrodzenie za okres ostatnich trzech miesięcy wynosi 27 340,59 zł. Do wniosku dołączył umowę o (...)