Poręczenie wekslowe udzielone przez konsumenta

Monitor Prawa Bankowego 2025/04 Kwiecień

Podmiot prawa cywilnego, w tym konsument, który rezygnuje – ze znanych tylko sobie względów – z zapoznania się z przedstawionymi dokumentami, a równocześnie składa oświadczenie, że się z nimi zapoznał, nie może czerpać ze swojej niestaranności korzyści i z tego powodu podważać swoich obowiązków umownych.

1. Pozwem złożonym 15.10.2013 r. przeciwko M.P. i J.P.B. sp. z o.o. (obecnie: M. sp. z o.o.) żądała orzeczenia nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym na podstawie weksla, że pozwani mają zapłacić solidarnie na jej rzecz 60 444,72 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania nakazowego. Powódka wywodziła, że zawarła z M.P. umowę leasingu, zaś jako zabezpieczenie zobowiązań wynikających z tej umowy pozwany wystawił weksel in blanco, który poręczyła J.P. Pozwany zaprzestał płatności rat leasingowych, w konsekwencji czego powódka poinformowała pozwanych o wypełnieniu złożonego weksla, wzywając do zapłaty sumy wekslowej w terminie do 24.06.2013 r.

W dniu 13.11.2013 r. Sąd Rejonowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym zgodnie z żądaniem pozwu. Nakaz zapłaty wobec M.P. uprawomocnił się 31.12.2013 r. W zarzutach od powyższego nakazu zapłaty J.P. domagała się jego uchylenia i oddalenia powództwa w całości.

Wyrokiem z 7.11.2014 r. Sąd Rejonowy utrzymał w całości w mocy nakaz zapłaty z 13.11.2013 r. w stosunku do J.P. Sąd pierwszej instancji wywiódł, że w sprawie nie było podstaw do uznania, iż powódka uzupełniła weksel niezgodnie z deklaracją wekslową. Oświadczenie pozwanej jako poręczycielki wekslowej o zapoznaniu się z umową leasingu i ogólnymi warunkami umowy było jasne i jednoznaczne; w żaden sposób nie mogło być traktowane jako niedozwolona klauzula umowna narzucona przez drugą stronę. Pozwana zaś, składając takie oświadczenie w swoim interesie, powinna była ze wskazanymi dokumentami się zapoznać. Nie było również podstaw do przypisania pozwanej statusu konsumentki. J.P. nie wskazała, które postanowienia umowy leasingu i deklaracji wekslowej stanowią niedozwolone klauzule umowne.

Wyrokiem z 24.02.2016 r., wydanym na skutek apelacji pozwanej, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok z 7.11.2014 r. w ten sposób, że utrzymał w części nakaz zapłaty z 13.11.2013 r. wydany przez Sąd Rejonowy w stosunku do J.P. nakazujący zapłatę kwoty 60 444,72 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 3.12.2013 r. do dnia zapłaty oraz orzekający o kosztach procesu, a w pozostałej części nakaz zapłaty uchylił i oddalił powództwo w stosunku do J.P. (pkt 1), oddalił apelację w pozostałej części (pkt 2) oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania apelacyjnego (pkt 3). Rozpoznając apelację pozwanej, Sąd drugiej instancji podzielił co do zasady ocenę prawną Sądu Rejonowego, uwzględniając apelację jedynie w zakresie roszczenia odsetkowego.

Wyrokiem z 10.05.2017 r. (…) Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Okręgowego z 24.02.2016 r. w części zmieniającej wyrok Sądu pierwszej instancji przez uwzględnienie powództwa (pkt 1), w części oddalającej apelację (pkt 2) oraz w części orzekającej o kosztach postępowania apelacyjnego (pkt 3) i sprawę w tym zakresie przekazał Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego. U podstaw tego rozstrzygnięcia legło uznanie przez Sąd Najwyższy, że zasadne jest przyjęcie, i (...)