Odpowiedzialność administracyjna zarządcy komisarycznego banku

Monitor Prawa Bankowego 2022/06 Czerwiec

Niniejsze opracowanie odnosi się do problematyki odpowiedzialności administracyjnej zarządcy komisarycznego banku, który ponosi odpowiedzialność administracyjną (co należy odróżnić od odpowiedzialności administracyjnej samego banku) w związku z prowadzeniem działalności bankowej, jak i w związku z realizacją charakterystycznych zadań zarządu komisarycznego. Odpowiedzialność administracyjna funkcjonuje obok innych rodzajów odpowiedzialności takich jak odpowiedzialność karna czy odpowiedzialność cywilna.

Rafał Adamus

Z uwagi na ramy niniejszego artykułu zagadnienia teoretycznoprawne dotyczące odpowiedzialności administracyjnej zostaną przedstawione jedynie w ograniczonym zakresie. Odpowiedzialność prawna oznacza zasadę ponoszenia ujemnych konsekwencji za zdarzenia lub stany rzeczy podlegające ujemnej kwalifikacji normatywnej i przypisywalne prawnie określonemu podmiotowi w danym porządku prawnym[1]. Z kolei odpowiedzialność administracyjna oznacza zasadę ponoszenia przez osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne (osoby ustawowe, osoby prawne) przewidzianych prawem ujemnych konsekwencji za zaniechania (działania bądź zaniechania) stanowiące naruszenia nakazów lub zakazów ustanowionych w przepisach prawa powszechnie obowiązującego lub w aktach administracyjnych o charakterze indywidualnym[2]. Ujemne konsekwencje to innymi słowy sankcje prawne[3].

Odpowiedzialność administracyjna wiąże się z popełnieniem „deliktu administracyjnego”, czyli naruszeniem normy prawa administracyjnego powszechnie obowiązującego (w tym normy prawa publicznego gospodarczego, prawa bankowego itp.) lub naruszeniem aktu administracyjnego skierowanego indywidualnie do podmiotu administrowanego (w tym obszarze w szczególności decyzji KNF w ramach ustawowego nadzoru)[4]. Należałoby uściślić, że delikt administracyjny może odnosić się do prawa materialnego i do prawa proceduralnego (np. utrudnianie kontroli). W przypadku odpowiedzialności piastuna organu osoby prawnej czy innej osoby fizycznej zarządzającej osobą prawną w literaturze przedmiotu używa się określenia „odpowiedzialność administracyjna ad personam”[5].

Obok pojęcia „odpowiedzialność administracyjna” należy rozróżnić pojęcie „sankcja administracyjna”. W tej materii formułuje się różne poglądy. Ujmując zagadnienie w uproszczeniu: szerokie ujęcie sankcji administracyjnej odnosi się do sankcji wymierzanych w ramach postępowań „dyscyplinarnych”, sankcji egzekucyjnych i sankcji nieważności[6]. W węższym rozumieniu pojęcie „sankcje administracyjne” odnosi się do sankcji pieniężnych (m.in. kary pieniężne) w prawie administracyjnym[7]. Na potrzeby niniejszego opracowania przyjąć należy, że odpowiedzialność admini (...)