Naruszenie zbiorowych interesów konsumentów odnośnie do kredytu konsumenckiego
Monitor Prawa Bankowego 2023/06 Czerwiec
Wyrok Sądu Najwyższego z 5 maja 2021 r. (I NSKP 7/21)
Istnieje konieczność podawania w umowie o kredyt konsumencki (a na etapie przedkontraktowym – w formularzu) stopy procentowej zadłużenia przeterminowanego poprzez wskazanie konkretnej wysokości (wartości procentowej), a nie poprzez wskazywanie punktu odniesienia dla obliczenia tego oprocentowania.
Decyzją częściową RWR (...) z 31.12.2013 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: „pozwany”, „Prezes UOKiK”, „organ”) po przeprowadzeniu z urzędu przeciwko F. sp. z o.o. (dalej: „F.”, „powód”, „spółka”, „przedsiębiorca”) postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów:
I. na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z 16.02.2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. nr 50, poz. 331, ze zm., dalej: „u.o.k.k.”) uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 u.o.k.k., działanie spółki polegające na zamieszczeniu w stosowanym wzorcu umowy pod nazwą „Umowa Pożyczki Nr (...)” postanowienia przewidującego, że w przypadku odstąpienia od umowy pożyczki ze spółką konsument jest zobowiązany do spłaty odsetek jako iloczyn tzw. opłaty administracyjnej, naliczanej od udzielonej pożyczki zgodnie z tabelą określoną w umowie oraz ilorazu liczby dni, które minęły od momentu otrzymania pożyczki przez klienta do momentu spłaty pożyczki na rachunek przedsiębiorcy oraz liczby dni, na które została zaciągnięta dana pożyczka, tj. kwoty wielokrotnie wyższej od kwoty naliczanej zgodnie z przepisami ustawy o kredycie konsumenckim, co stanowi naruszenie art. 54 ust. 1 i 4 ustawy z 12.05.2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. nr 126, poz.715, ze zm., dalej: „u.k.k.”) i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 10.12.2012 r.;
II. na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 u.o.k.k. uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i 2 u.o.k.k., działanie spółki, polegające na niezamieszczaniu w reklamach pożyczki, które zawierają dane dotyczące rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (r.r.s.o.), informacji o stopie oprocentowania kredytu wraz z wyodrębnieniem opłat uwzględnianych w całkowitym koszcie kredytu, całkowitej kwocie kredytu oraz informacji o czasie obowiązywania umowy, całkowitej kwocie do zapłaty przez konsumenta oraz wysokości rat, co stanowi naruszenie art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 2 pkt 1 i 2 u.k.k. i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 31.08.2012 r.;
III. na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 u.o.k.k. uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 u.o.k.k., działanie spółki polegające na zastosowaniu w reklamach pożyczki haseł: „pożyczka tylko na dowód”, „bez BIK”, „także dla osób z komornikiem”, które mogą wprowadzać konsumenta w błąd poprzez wywołanie u niego błędnego przekonania o pewności uzyskania kredytu bez względu na wynik oceny ryzyka kredytowego, co stanowi niedozwoloną praktykę rynkową określoną w art. 4 ust. 1 i 2 w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy z 23.08.2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. nr 171, poz. 1206, dalej: „u.p.n.p.r.”) i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 1.01.2013 r.;
IV. na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 u.o.k.k. uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 u.o.k.k., działanie spółki polegające na zastosowaniu reklamy pożyczki hasła „Wczasy gratis do każdej pożyczki”, podczas gdy na reklamach wraz z informacją napisaną bardzo drobną czcionką, że „W trakcie promocji każdy klient otrzyma gratis Bon promocyjny upoważniający do 7 noclegów dla 2 osób w wybranym hotelu. Minimalna pożyczka upoważniająca do otrzymania Bonu to 100 zł. Szczegóły u agentów K.pl. Czas promocji ograniczony, decyduje data złożenia wniosku o pożyczkę E.”, która – poprzez nieprzekazanie przez spółkę wsposób jasny istotnych informacji dotyczących pożyczki – stanowi niedozwoloną praktykę rynkową określoną w art. 4 ust. 1 i 2 w zw. z art. 6 ust. 1 i ust. 3 pkt 1 u.p.n.p.r. i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 31.07.2012 r.;
V. na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 u.o.k.k. uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 u.o.k.k., działanie spółki polegające na: niepodawaniu w formularzu informacyjnym dotyczącym kredytu konsumenckiego informacji o wysokości stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, co może stanowić naruszenie art. 13 ust. 1 pkt 12 w zw. z art. 14 u.k.k., oraz niepodawaniu w umowach kredytu konsumenckiego informacji o wysokości rocznej stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, co może stanowić naruszenie art. 30 ust. 1 pkt 11 u.k.k., i stwierdził zaniechanie jej stosowania z dniem 2.08.2013 r.;
VI. na podstawie art. 26 ust. 1 u.o.k.k. uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 u.o.k.k., działanie spółki, polegające na stosowaniu postanowienia wzorca umowy, które zostało wpisane do Rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone, o którym mowa w art. 47945 k.p.c., poprzez zamieszczenie we wzorcu umowy „Umowa pożyczki Nr (...)” postanowienia o treści: „Klient zapłaci Pożyczkodawcy opłatę upominawczą za każdy monit wysłany do Klienta listem poleconym przez Pożyczkodawcę lub osobę trzecią, działającą w imieniu Pożyczkodawcy. Opłata upominawcza za wysłanie pierwszego monitu po upływie 7 (siedmiu) dni od dnia wystąpienia opóźnienia wynosi 30 zł; opłata upominawcza za wysłanie drugiego monitu po upływie 14 (czternastu) dni od dnia wystąpienia opóźnienia wynosi 50 zł; opłata upominawcza za wysłanie trzeciego monitu po upływie 25 (dwudziestu pięciu) dni od dnia wystąpienia opóźnienia wynosi 50 zł; opłata upominawcza za wysłanie czwartego monitu po upływie 35 (trzydziestu pięciu) dni od dnia wystąpienia opóźnienia wynosi 50 zł” i nakazał zaniechanie jej stosowania;
VII. na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 u.o.k.k. uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mowa w art. 24 ust. 1 i ust (...)