Przedterminowa spłata kredytu hipotecznego

Monitor Prawa Bankowego 2024/06 Czerwiec

Uchwała Sądu Najwyższego z 31 maja 2023 r. (III CZP 144/22)

Prowizja za udzielenie kredytu hipotecznego ulega obniżeniu na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy z 23.03.2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, jeżeli jej wysokość jest zależna od okresu obowiązywania umowy.

Przedstawione przez Sąd Okręgowy zagadnienie prawne wyłoniło się przy rozpoznawaniu apelacji Banku od wyroku Sądu Rejonowego z 16.06.2021 r., w którym Sąd ten zasądził od pozwanego Banku na rzecz M.K. i A.K. 764,66 zł z odsetkami i kosztami procesu. Sąd Rejonowy wyjaśnił, że strony 13.11.2018 r. zawarły umowę kredytu mieszkaniowego w wysokości 85 858,59 zł. Spłata miała nastąpić w 120 równych ratach, a prowizja wyniosła 858,59 zł. Zgodnie § 7 pkt 5 umowy kredytobiorca mógł dokonać spłaty całości lub części kredytu przed upływem okresu kredytowania bez konieczności poniesienia z tego tytułu jakichkolwiek kosztów. W dniu 18.12.2019 r. powodowie dokonali spłaty całości kredytu. Wnieśli o zwrot uiszczonej prowizji.

Sąd Okręgowy wskazał, że żądanie powodów zostało oparte na art. 39 ust. 1 ustawy z 23.03.2017 r. kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (dalej: „u.k.h.”). Sąd drugiej instancji podniósł, że za uwzględnieniem powództwa przemawia przede wszystkim, zaakceptowana w orzecznictwie Sądu Najwyższego, interpretacja zbliżonego rozwiązania przewidzianego w art. 49 ustawy z 12.05.2011 r. o kredycie konsumenckim (dalej: „u.k.k.”), wsparta stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrażonym na tle art. 16 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z 23.04.2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG w sprawie umów o kredyt konsumencki (dalej: „dyrektywa 2008/48”). Sąd Okręgowy podkreślił, że na taki kierunek wykładni art. 39 u.k.h. wskazuje też motyw 19 preambuły dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z 4.02 (...)