Poręczyciel wekslowy jako konsument

Monitor Prawa Bankowego 2024/04 Kwiecień

Wyrok Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2022 r. (II CSKP 257/22)

Określenie statusu poręczyciela jako konsumenta jest możliwe, jeżeli poręczenia za zobowiązanie dłużnika, wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej, dokonuje osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej lub zawodowej związanej bezpośrednio z działalnością dłużnika stanowiącą źródło jego zobowiązania.

Powód Ż. S.A. wniósł o zasądzenie od pozwanych C.L., K.L., K.L. i K.L. solidarnie kwoty 90.551,33 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. Wskazał, że posiada weksel bez protestu wystawiony 4.09.2013 r. przez pozwanych C.L. i K.L. oraz poręczony przez K.L. i K.L. Termin płatności weksla upłynął 7.02.2017 r., a pozwani do dnia wniesienia pozwu nie zapłacili powodowi wymagalnych należności, pomimo przedstawienia weksla do wykupu.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym 27.04.2017 r. Sąd Okręgowy nakazał pozwanym, aby w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacili solidarnie powodowi kwotę 90 551,33 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. Wyrokiem z 27.11.2018 r. Sąd Okręgowy, po rozpoznaniu zarzutów od nakazu zapłaty wniesionych przez pozwanych, uchylił nakaz zapłaty w całości i powództwo oddalił.

Ustalił, że pozwany C.L. od 2.10.2013 r. do 11.05.2017 r. prowadził działalności gospodarczą pod nazwą: L., której przedmiotem była sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych. Z kolei pozwana K.L. prowadziła własną działalność gospodarczą z zakresu usług komputerowych polegającą na naprawie komputerów. C.L. planował otworzyć sklep Ż. Warunkiem podpisania umowy z powodem, a tym samym otwarcia sklepu, było podpisanie weksla in blanco przed dwóch poręczycieli. W dniu 4.09.2013 r. pozwani C.L. i K.L. jako wystawcy weksla oraz K.L. i K.L.1 jak poręczyciele podpisali weksel in blanco. Weksel nie zawierał innych danych, oprócz daty wystawienia 4.09.2013 r.

Pozwany C.L. był przekonany, że weksel ma stanowić zabezpieczenie pierwszego „zatowarowania” na tzw. „rozruch interesu”. Takie informacje zostały przekazane pozwanemu C.L. oraz pozwanej K.L. przez przedstawiciela powoda. Pozwani K. i C.L. powyższe informacje przekazali pozostałym pozwanym. C.L. został poinformowany o konieczności podpisania wraz z małżonką i poręczycielami wekslowymi oświadczenia wekslowego.

Pozwani C.L. i K.L. jako wystawcy weksla oraz K.L. i K.L. jako poręczyciele wekslowi podpisali w tym samym dniu weksel i oświadczenie wekslowe. W treści tego dokumentu wskazano, że posiadacz weksla, tj. Ż. sp. z o.o., będzie uprawniony do wypełnienia weksla na kwotę wszelkich wymagalnych zobowiązań wobec Ż. sp. z o.o. „wynikających z Umowy współpracy z dnia”, w tym w (...)