Uprawnienie do otrzymania informacji o dokonanej ocenie zdolności kredytowej a ochrona danych osobowych – uwagi na tle art. 70a prawa bankowego
Monitor Prawa Bankowego 2023/5 Maj
Zapewnienie stosowania regulacji UE dotyczących ochrony danych osobowych leżało u podstaw zmian wprowadzonych w 2019 r. w krajowych przepisach dotyczących sektora bankowego. Dodano m.in. art. 70a p.b.[1], który nakłada na banki obowiązek przekazania na wniosek upoważnionej osoby wyjaśnień dotyczących dokonanej przez bank oceny zdolności kredytowej. Przepis ten jest bezpośrednio związany z obowiązkami banków wynikającymi z art. 70 p.b. Szczegółowa analiza wprowadzonych rozwiązań oraz praktyki rynkowej, w tym stanowisk wydanych przez organy kontroli i nadzoru oraz orzecznictwa sądowego, prowadzi do wniosku, że stosowanie art. 70a p.b. nie jest jednolite, a przepis ten wywołuje szereg wątpliwości. Niniejsze opracowanie stanowi podsumowanie zidentyfikowanych problemów dotyczących jego stosowania[2].
Kamil Majewski
Leszek Nepelski
Charakter prawny obowiązku określonego w art. 70a p.b.
Artykuł 70a p.b. nakłada na banki i inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów obowiązek przekazywania wyjaśnień dotyczących dokonanej oceny zdolności kredytowej. Ustawodawca zdecydował się na przyjęcie trybu wnioskowego. Obowiązek ten materializuje się w razie złożenia wniosku przez uprawniony podmiot.
W judykaturze podkreśla się, że dzięki zawartym w wyjaśnieniach szczegółowym informacjom, które dotyczą procedowania wniosku kredytowego, podmiot ubiegający się o kredyt uzyskuje wiedzę na temat przyczyn, dlaczego wniosek został załatwiony w określony sposób. Zapoznanie się przezeń z tymi informacjami daje mu realną możliwość wpływania na swoją sytuację i szansę na uzyskanie finansowania[3].
Rozwiązanie przyjęte w art. 70a p.b. jest ściśle związane z obowiązkiem[4] zbadania i oceny zdolności kredytowej podmiotu ubiegającego się o kredyt (potencjalnego kredytobiorcy). Obowiązek ten wynika z art. 70 ust. 1 p.b. Pod pojęciem zdolności kredytowej rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie.
Wskazać należy, że w świetle art. 70 p.b. obowiązek weryfikacji zdolności kredytowej dotyczy nie tylko przyznania kredytu (okresu przed nawiązaniem relacji um (...)